In september werd bekend dat Borussia Dortmund zonder trainer André Fuhr verdergaat. Hij stond flink onder druk nadat de Duitse internationals Mia Zschocke en Amelie Berger hun contract in Dortmund hadden laten ontbinden omdat zij niet meer onder Fuhr wilden werken. Nu komen er steeds meer verhalen naar buiten over het gedrag van de trainer. De beerput gaat open.
Op oudjaarsdag 2011 wilde Anja Ernsberger eigenlijk met haar partner op het nieuwe jaar proosten, maar in plaats daarvan lag ze op de vloer van haar badkamer, met haar handen voor het gezicht en vroeg zich af of haar leven nog wel zin had. De tranen rolden over haar wangen, haar hele lichaam trilde. “Het voelde alsof er een groot zwart gat in mijn borst zat dat me langzaam maar zeker opslokte,” zegt ze tegen het Duitse weekblad Der Spiegel.
Ernsberger was na twee jaar bij HSG Blomberg-Lippe, waar ze haar droom als professioneel handbalster probeerde waar te maken, mentaal en fysiek een wrak geworden. Oorzaak: André Fuhr. De trainer maakte het leven van Ernsberger en haar medespeelsters tot een hel. Hij intimideerde, bedreigde en onderdrukte de vrouwelijke sporters. Met woorden, opmerkingen, sms’jes en absurde regels, tot ze doodsbang waren. “André Fuhr heeft ons stuk voor stuk gebroken.”
Niet meer zwijgen en wegkijken
Waarom Ernsberger uitgerekend nu, tien jaar nadat ze Blomberg verliet, haar verhaal doet? Ze wil speelsters aanmoedigen zich te verweren, mochten ze iets soortgelijks ervaren, zegt ze. Ze kon de moed pas opbrengen nadat pasgeleden de internationals Mia Zschocke en Amelie Berger met hun families actie ondernamen tegen het systeem-Fuhr. De tijd van zwijgen en wegkijken was voorbij.
In een uitgebreide reconstructie in Der Spiegel komen meerdere speelsters aan het woord, al dan niet anoniem. Een Nederlandse speelster vertelt: “André Fuhr bracht mij vaak aan het huilen. ‘Je gehuil maakt geen indruk op me,’ zei hij dan. Terwijl het voor mij vaak de laatste manier was om te laten zien dat ik pijn had, niet verder kon trainen. Heel vaak hoorden we hoe lui en slecht we waren. We werden gepest, psychisch kapotgemaakt.”
Ze vervolgt: “Ik zat meermaals met de clubleiding in het kantoor, vertelde ze dat ik geen hond ben en niet zo wilde worden behandeld. ‘Hij is de trainer, je doet wat hij zegt,’ kreeg ik dan te horen. ‘We zijn in Duitsland, jullie Nederlanders zijn geen hiërarchie gewend.’”
Bij Anja Ernsberger probeerde Fuhr ook haar privéleven te controleren. Ze viel vaak voor haar tv in slaap, maar kreeg de volgende dag de vraag waarom ze tot midden in de nacht televisie keek, en of ze haar handbalcarrière wel serieus nam. Andere speelsters zeggen dat Fuhr controleerde of hun auto’s voor de deur stonden. Wie de vriendschapsverzoeken van Fuhr op sociale media negeerde, kwam in de problemen.
Ook voerde hij absurde regels in op trainingen. Zo was leunen, zitten of drinken tijdens de training verboden. Naar het toilet gaan mocht ook niet. Veters vastmaken of naar de grond kijken tijdens besprekingen was uit den boze, oogcontact met de trainer was verplicht.
Directeur hield oogje in het zeil
In 2018 vertrok Fuhr naar topclub TuS Metzingen, waar hij een driejarig contract tekende. Fuhr was succesvol, de ploeg ging van de vijfde naar de derde plek op de ranglijst. Zijn omgangsmethoden werden minder absurd, mede omdat volgens meerdere speelsters de directeur van Metzingen, Ferenc Rott, een oogje in het zeil hield.
Toch werd het contract van Fuhr na een jaar verrassend ontbonden, iets wat Rott nog steeds niet lekker zit. ”Vanwege financiële belangen van de club hebben we het contract opgezegd, maar zwijgplicht over de redenen ervan afgesproken. Ik ben er niet trots op, maar kan er dus niks over zeggen. Wel verbaasde het mij dat hij een nieuwe club in de Bundesliga vond.”
Pas na het vertrek van Fuhr naar Dortmund werd duidelijk dat de trainer al voor het begin van zijn dienstverband bij Metzingen ongepaste berichten stuurde naar een speelster van die club. Fuhr zou een screenshot van het achterwerk van de speelster hebben gemaakt en dat via Facebook aan haar hebben gestuurd.
Een ex-speelster van Borussia Dortmund, waar Fuhr na zijn dienstverband in Metzingen aan de slag ging, vertelt over zijn grensoverschrijdend gedrag: “Hij behandelde me niet alleen als speelster, maar ook als een vrouw waarmee hij een seksuele relatie wilde. Tijdens een voorbereidingstoernooi wilde hij met me praten over mijn prestaties. Tot een gesprek kwam het niet, hij probeerde me meteen te zoenen. Toen ik geschokt uit de kamer probeerde te vluchten, sneed hij me de pas af en hield me vast. Hij wilde me alleen maar knuffelen, zei hij.”
Ze vertelt verder: “Ook stuurde hij me appjes, complimenteerde me met mijn sexy outfit. Ik verzocht hem meermaals met het flirten op te houden, maar dat negeerde hij. Als ik niet antwoordde op zijn appjes dreigde hij me uit het team te gooien. Via de telefoon schreeuwde hij eens tegen me dat niemand in het team me zou mogen. Ik moest hem dankbaar zijn dat ik in de Bundesliga en de Champions League mocht spelen. Tijdens trainingen moest ik mijn haar in een knot dragen, omdat ik er dan mooier uit zou zien.”
Ik was mentaal en lichamelijk uitgeput
“Toen ik de clubleiding op het onprofessionele gedrag van Fuhr wees en zei dat hij een vriendin heeft, werd me gezegd dat ontrouw in deze tijd toch heel normaal is. De trainer ontkende mijn beschuldigingen, ze konden niks doen. Ik werd depressief, sliep slecht en verloor mijn eetlust. Ik zocht hulp bij een psycholoog, die me adviseerde de trainer te negeren. Het hielp niks. Na één seizoen was ik mentaal en lichamelijk volledig uitgeput. Ik wilde alleen nog maar weg van deze duivel.’’
Borussia Dortmund en Fuhr hebben het contract met wederzijdse instemming opgezegd. Anja Ernsberger, die tegenwoordig als kunstenares werkt, zegt dat ze de ervaringen met Fuhr heeft proberen af te sluiten, maar nooit zal vergeten. Ze krijgt nog altijd hartkloppingen als ze aan haar tijd in Blomberg denkt. Dat ze er die bewuste oudjaarsavond weer bovenop is gekomen, is voornamelijk aan haar toenmalige vriendin te danken geweest. “Ze nam me in haar armen en zei dat ik een goed mens ben.”
Bron: Der Spiegel
Foto: Tina Kolthof
